Chữ Thuận (順 / Shùn) trong Tiếng Hán: Khái Niệm Hài Hòa, Trật Tự và Sức Mạnh

Hán Việt: “Thuận”.

Pinyin (Quan Thoại): shùn (thanh 4).

Các Ngôn Ngữ/Phương Ngữ Khác: Wade-Giles (“shun4”), Yale (Quảng Đông: “seun6”), Tiếng Nhật (On’yomi: ジュン – jun hoặc シュン – shun), Tiếng Hàn (순 – sun).

Chữ 順 (Thuận) mang phổ nghĩa rộng lớn, là động từ, tính từ, phó từ.

| STT | Nghĩa (Tiếng Việt) | Giải thích/Phân loại | Ví dụ (Hán tự, Pinyin, Dịch nghĩa) |
| :– | :———————— | :——————- | :—————————————————————– |
| 1 | Theo, men theo, xuôi theo | Động từ | 順風 (shùnfēng) – thuận gió; 順水 (shùnshuǐ) – xuôi dòng nước. |
| 2 | Tuân theo, vâng theo, phục tùng | Động từ | 順從 (shùncóng) – thuận theo, vâng lời; 四國順之 (sì guó shùn zhī) – Bốn phương các nước đều quy phục. |
| 3 | Suôn sẻ, trôi chảy, thuận lợi | Tính từ | 順利 (shùnlì) – thuận lợi; 通順 (tōngshùn) – thông suốt. |
| 4 | Thích hợp, hợp ý, vừa lòng | Động từ/Tính từ | 順心 (shùnxīn) – hợp ý, vừa lòng; 順眼 (shùnyǎn) – thuận mắt. |
| 5 | Sửa sang, làm cho ngay ngắn | Động từ | 把頭髮順一順 (bǎ tóufa shùn yi shùn) – sửa tóc lại cho xuôi. |
| 6 | Tiện thể, nhân tiện | Phó từ/Động từ | 順便 (shùnbiàn) – tiện thể; 順手關燈 (shùnshǒu guān dēng) – tiện tay tắt đèn. |
| 7 | Theo thứ tự | Phó từ/Danh từ | 順序 (shùnxù) – thứ tự. |
| 8 | Điều hòa | Tính từ | 風調雨順 (fēngtiáo yǔshùn) – gió mưa điều hòa. |
| 9 | Yên vui (nghĩa cổ) | Tính từ | 父母其順矣乎 (fùmǔ qí shùn yǐ hū) – Cha mẹ được yên vui lắm thay. |
| 10 | (Hóa học) Cis- (đồng phân) | Tiền tố | 順反異構 (shùn-fǎn yìgòu) – đồng phân cis-trans. |

Các tầng nghĩa của chữ Thuận cho thấy một quá trình phát triển ngữ nghĩa logic: từ hành động vật lý (xuôi theo dòng nước) đến tuân thủ quy tắc xã hội, mô tả kết quả (suôn sẻ), cảm xúc (hợp ý) và hành động chủ động (sửa sang).

A. Các Từ Ghép Phổ Biến và Ý Nghĩa
Bảng 3: Các Từ Ghép Thông Dụng với Chữ 順 (Thuận)

Từ ghép (Hán tự Phồn thể/Giản thể)	Pinyin	Hán Việt	Nghĩa (Tiếng Việt/Anh)
順利 / 顺利	shùnlì	Thuận lợi	Suôn sẻ, không gặp trở ngại
順便 / 顺便	shùnbiàn	Thuận tiện	Tiện thể, nhân tiện
孝順 / 孝顺	xiàoshùn	Hiếu thuận	Có lòng hiếu thảo, vâng lời cha mẹ
歸順 / 归顺	guīshùn	Quy thuận	Quy phục, chịu theo
恭順 / 恭顺	gōngshùn	Cung thuận	Kính cẩn và vâng lời
順序 / 顺序	shùnxù	Thuận tự	Thứ tự, trình tự
順從 / 顺从	shùncóng	Thuận tòng	Nghe theo, vâng lời
順應 / 顺应	shùnyìng	Thuận ứng	Thích ứng, phù hợp theo
風調雨順	fēngtiáo yǔshùn	Phong điều vũ thuận	Gió hòa mưa thuận
通順 / 通顺	tōngshùn	Thông thuận	Trôi chảy, mạch lạc
和順 / 和顺	héshùn	Hòa thuận	Hòa hợp và êm ấm
耳順 / 耳顺	ěrshùn	Nhĩ thuận	Tai nghe điều gì cũng hiểu thấu (tuổi 60)
溫順 / 温顺	wēnshùn	Ôn thuận	Hiền lành, dễ bảo