Đuôi Câu Cầu Khiến / Mệnh Lệnh Cách Chia & Sử Dụng "Hãy...", "Đừng..."

Hướng dẫn chi tiết về các đuôi câu cầu khiến, mệnh lệnh tiếng Hàn sơ cấp theo mức độ trang trọng (“Hãy…”, “Đừng…”). Tìm hiểu cách chia động từ, ngữ cảnh sử dụng và ví dụ đa dạng. Làm chủ cách yêu cầu người khác bằng tiếng Hàn cùng Tân Việt Prime.

Mục Lục

1. Đuôi Câu Cầu Khiến / Mệnh Lệnh Là Gì? Diễn Đạt Yêu Cầu Người Khác

Chào mừng bạn đến với bài viết chuyên sâu về Đuôi Câu Cầu khiến / Mệnh lệnh (명령형 어미 – myeongnyeonghyeong eomi) trong ngữ pháp tiếng Hàn sơ cấp!

Trong giao tiếp, có những lúc bạn cần yêu cầu, đề nghị, hoặc ra lệnh cho người khác làm một hành động nào đó. Chức năng này được thực hiện thông qua việc sử dụng các loại đuôi câu cầu khiến / mệnh lệnh ở cuối câu.

Ví dụ, bạn có thể nói “Hãy ngồi xuống”, “Đừng lo lắng”, “Xin chờ một lát”.

Tương tự như các loại đuôi câu khác, đuôi câu cầu khiến / mệnh lệnh cũng thay đổi dựa trên mức độ trang trọng và mối quan hệ của bạn với người nghe.

Việc làm chủ các đuôi câu cầu khiến / mệnh lệnh là kỹ năng thiết yếu để bạn có thể yêu cầu người khác một cách phù hợp và lịch sự bằng tiếng Hàn.

2. Các Mức Độ Trang Trọng và Đuôi Câu Cầu Khiến / Mệnh Lệnh Tương Ứng

Ở trình độ sơ cấp, bạn sẽ làm quen với các dạng đuôi câu cầu khiến / mệnh lệnh chính, chủ yếu tập trung vào dạng lịch sự.

Dạng Lịch Sự (Polite): V + (으)세요/세요

Đây là dạng mệnh lệnh/cầu khiến lịch sự và thông dụng nhất, dùng để yêu cầu, nhờ vả, hoặc đưa ra lời khuyên một cách nhẹ nhàng.

>> Xem chi tiết về Đuôi Câu Mệnh lệnh Lịch sự (으)세요/세요 << (Liên kết nội bộ)

Dạng Đơn giản / Thân mật (Plain / Informal): V + -아/어/여라, V + -아/어/여

Là dạng mệnh lệnh không có tính kính ngữ, chỉ dùng với người cực kỳ thân thiết và ít tuổi hơn (반말). Thể hiện lệnh trực tiếp hoặc khuyên bảo.

>> Xem chi tiết về Đuôi Câu Mệnh lệnh Đơn giản (반말) << (Liên kết nội bộ)

Dạng Trang trọng (Formal): V + -(으)십시오/십시오

Là dạng mệnh lệnh rất trang trọng, thường dùng trong các thông báo, chỉ dẫn công cộng, hoặc lệnh trong môi trường quân đội. Ít gặp hơn ở sơ cấp trong giao tiếp thông thường.

>> Xem chi tiết về Đuôi Câu Mệnh lệnh Trang trọng << (Liên kết nội bộ – Nếu bạn tạo bài riêng)

3. Đuôi Câu Cấm Đoán (“Đừng”): V + 지 말다

Khi bạn muốn yêu cầu người khác không làm một hành động nào đó, bạn sử dụng cấu trúc cấm đoán.

Cấu trúc Cấm đoán: V + 지 말다 (kết hợp với các đuôi câu tương ứng).

Dạng Lịch sự: V + 지 마세요. (Đừng làm gì đó – lịch sự, thông dụng).

Ví dụ: 걱정하지 마세요. (Đừng lo lắng.)

Dạng Trang trọng: V + 지 마십시오. (Đừng làm gì đó – rất trang trọng).

Ví dụ: 쓰레기를 버리지 마십시오. (Xin đừng vứt rác.)

Dạng Thân mật: V + 지 마. (Đừng làm gì đó – 반말).

Ví dụ: 울지 마. (Đừng khóc.)

>> Xem chi tiết về Đuôi Câu Cấm đoán 지 말다

4. Cách Chia Các Đuôi Câu Cầu Khiến / Mệnh Lệnh Chi Tiết

Cách chia các đuôi câu này chủ yếu áp dụng cho Động từ.

4.1. Chia với Động từ (으)세요/세요:

Gắn vào gốc động từ. -으세요 sau gốc phụ âm. -세요 sau gốc nguyên âm/ㄹ. (Có bất quy tắc).

>> Xem chi tiết Cách Chia Đuôi Câu Mệnh lệnh Lịch sự (으)세요/세요 << (Liên kết nội bộ)

4.2. Chia với Động từ -아/어/여라, -아/어/여:

Gắn vào gốc động từ. -아/어/여라 hoặc -아/어/여. (Quy tắc chia giống với -아/어요/여요 nhưng bỏ 요 hoặc thêm 라). Bao gồm bất quy tắc và rút gọn.

>> Xem chi tiết Cách Chia Đuôi Câu Mệnh lệnh Đơn giản (반말) << (Liên kết nội bộ)

4.3. Chia với Động từ -(으)십시오/십시오 (Trang trọng):

Gắn vào gốc động từ. -으십시오 sau gốc phụ âm. -십시오 sau gốc nguyên âm/ㄹ. (Có bất quy tắc ㄹ).

>> Xem chi tiết Cách Chia Đuôi Câu Mệnh lệnh Trang trọng << (Liên kết nội bộ)

4.4. Chia với Động từ 지 말다:

Gắn -지 말다 vào gốc động từ, sau đó kết hợp với các đuôi câu lịch sự (-세요), trang trọng (-십시오), hoặc thân mật (-아/어/여).

5. Ngữ Cảnh Sử Dụng Các Dạng Cầu Khiến / Mệnh Lệnh Khác Nhau

Việc lựa chọn dạng đuôi câu phụ thuộc vào mức độ trang trọng và sự “mạnh mẽ” của lời yêu cầu/mệnh lệnh.

(으)세요/세요: Yêu cầu nhẹ nhàng, lịch sự, nhờ vả. Dùng phổ biến nhất.

-아/어/여라 / -아/어/여: Mệnh lệnh trực tiếp (với người thân thiết), lời khuyên mạnh mẽ.

-(으)십시오/십시오: Lệnh nghiêm túc, chỉ dẫn chính thức (trên bảng hiệu).

지 마세요: Cấm đoán lịch sự.

지 마: Cấm đoán thân mật.

>> So sánh Các Hình thức Mệnh lệnh và Cấm đoán Sơ cấp

6. Các Lỗi Thường Gặp Khi Sử Dụng Đuôi Câu Cầu Khiến / Mệnh Lệnh

6.1. Sử dụng sai mức độ trang trọng:

Dùng 반말 với người không đủ thân. Dùng dạng rất trang trọng khi không cần thiết.

6.2. Chia sai đuôi câu:

Đặc biệt với dạng -아/어/여라/-아/어/여 và các động từ bất quy tắc.

6.3. Sử dụng với Tính từ:

Đuôi câu cầu khiến / mệnh lệnh chủ yếu đi với Động từ. Rất ít tính từ có thể dùng (chỉ một số diễn tả trạng thái cảm xúc như 행복하다 – hạnh phúc, 건강하다 – khỏe mạnh + 아/어/여라/세요 – hãy hạnh phúc/khỏe mạnh).

6.4. Sử dụng sai cấu trúc cấm đoán 지 말다:

Chia sai đuôi câu sau 지 말다.

7. Bài Tập Luyện Tập Chuyên Sâu Về Đuôi Câu Cầu Khiến / Mệnh Lệnh

Bạn đã tìm hiểu cặn kẽ về các dạng đuôi câu cầu khiến / mệnh lệnh trong tiếng Hàn sơ cấp, cách chúng thay đổi theo mức độ trang trọng và cách sử dụng cấu trúc cấm đoán 지 말다. Bây giờ là lúc thực hành để làm chủ hoàn toàn cách yêu cầu, đề nghị, hoặc ra lệnh một cách chính xác và phù hợp trong mọi ngữ cảnh!

Phần này cung cấp các dạng bài tập chuyên sâu được thiết kế để giúp bạn củng cố cách chia đuôi câu cầu khiến / mệnh lệnh, khả năng lựa chọn đúng mức độ trang trọng (lịch sự, thân mật, trang trọng), và cách sử dụng dạng khẳng định và phủ định (“Hãy…” và “Đừng…”). Hãy chăm chỉ luyện tập nhé!

7.1. Bài tập Chia động từ với các đuôi câu cầu khiến / mệnh lệnh (các mức độ):

Dạng bài tập trọng tâm, giúp bạn luyện tập trực tiếp quy tắc chia các đuôi câu cầu khiến / mệnh lệnh (bao gồm cả cấm đoán) với các động từ khác nhau ở các mức độ trang trọng đã học. Chú ý đến quy tắc riêng cho mỗi đuôi câu và các trường hợp bất quy tắc.

Hãy chia gốc động từ “가다” (đi) sang các dạng đuôi câu cầu khiến / mệnh lệnh sau:

Mệnh lệnh Lịch sự: …………

Mệnh lệnh Đơn giản: ………… / …………

Mệnh lệnh Trang trọng: …………

Cấm đoán Lịch sự: …………

Cấm đoán Đơn giản: …………

Cấm đoán Trang trọng: …………

Hãy chia gốc động từ “먹다” (ăn) sang các dạng đuôi câu cầu khiến / mệnh lệnh đó.

Hãy chia gốc động từ “듣다” (nghe – bất quy tắc) sang các dạng đuôi câu cầu khiến / mệnh lệnh đó.

*(Bạn sẽ tìm thấy bộ bài tập đầy đủ cho dạng này và đáp án chi tiết tại [Liên kết đến Bài tập Chia Đuôi Câu Cầu Khiến / Mệnh Lệnh]) *

7.2. Bài tập Điền đuôi câu cầu khiến / mệnh lệnh phù hợp (dựa vào ngữ cảnh):

Dạng bài tập này giúp bạn rèn luyện khả năng lựa chọn đúng mức độ trang trọng và dạng câu (khẳng định/cấm đoán) của đuôi câu cầu khiến / mệnh lệnh dựa vào ngữ cảnh giao tiếp được gợi ý (ví dụ: nói chuyện với người lớn tuổi, nói chuyện với bạn thân, chỉ dẫn công cộng).

[Tình huống: Nói chuyện với người lớn tuổi] 여기 앉 (으세요 / 아/어/여라 / 으십시오).

[Tình huống: Nói chuyện với bạn thân] 걱정하 (세요 / 지 마 / 지 마세요).

[Tình huống: Chỉ dẫn trên bảng hiệu công cộng] 쓰레기를 버리 (지 마세요 / 지 마시오 / 지 마십시오).

[Tình huống: Rủ em trai cùng làm] 우리 같이 밥 먹 (읍시다 / 아/어/여라 / 자).

[Tình huống: Nhờ bạn một cách lịch sự thông thường] 문 좀 열 (으세요 / 아/어/여라).

*(Luyện tập thêm các câu và tình huống khác, cùng với đáp án tại [Liên kết đến Bài tập Điền Đuôi Câu Cầu Khiến / Mệnh Lệnh Theo Ngữ Cảnh]) *

7.3. Bài tập Chuyển đổi đuôi câu cầu khiến / mệnh lệnh sang các mức độ khác nhau:

Dạng bài tập này giúp bạn rèn luyện khả năng nhận biết và chuyển đổi giữa các dạng đuôi câu cầu khiến / mệnh lệnh. Bạn cần chuyển một câu từ dạng này sang dạng khác, giữ nguyên ý nghĩa nhưng thay đổi mức độ trang trọng.

Chuyển sang dạng Trang trọng: 여기 앉으세요.
Chuyển sang dạng Lịch sự: 조용히 해라.
Chuyển sang dạng Thân mật: 밥을 먹읍시다.
Chuyển sang dạng Trang trọng: 걱정하지 마세요.
Chuyển sang dạng Lịch sự: 들어오십시오.

*(Luyện tập thêm các câu và kiểm tra đáp án tại [Liên kết đến Bài tập Chuyển Đổi Đuôi Câu Cầu Khiến / Mệnh Lệnh]) *

7.4. Bài tập Dịch câu tiếng Việt có “Hãy”, “Đừng” sang tiếng Hàn:

Thực hành dịch các câu từ tiếng Việt có các cụm từ cầu khiến (“Hãy…”, “Xin…”, “Vui lòng…”) hoặc cấm đoán (“Đừng…”) sang tiếng Hàn. Yêu cầu bạn xác định mức độ trang trọng cần thiết và dịch chính xác sử dụng đuôi câu cầu khiến / mệnh lệnh (bao gồm cả 지 말다) phù hợp.

(Lịch sự) Xin hãy giúp tôi.

(Thân mật) Đừng khóc.

(Trang trọng – bảng hiệu) Xin đừng hút thuốc.

(Rủ rê lịch sự) Chúng ta cùng đi thôi.

(반말) Ăn đi.

(Lịch sự) Vui lòng ngồi xuống.

*(Thử dịch các câu khác và đối chiếu với đáp án tại [Liên kết đến Bài tập Dịch Câu Có “Hãy”, “Đừng”]) *

Luyện tập đa dạng các dạng bài tập này sẽ giúp bạn củng cố sâu sắc sự hiểu biết và làm chủ việc chia và sử dụng các đuôi câu cầu khiến / mệnh lệnh (bao gồm cả dạng cấm đoán) ở các mức độ trang trọng khác nhau một cách tự nhiên và chính xác trong giao tiếp tiếng Hàn.

>> Luyện Tập Chuyên Sâu Về Đuôi Câu Cầu Khiến / Mệnh Lệnh

8. Kết Luận: Làm Chủ Cách Yêu Cầu Và Đề Nghị Bằng Tiếng Hàn

Làm chủ các đuôi câu cầu khiến / mệnh lệnh là kỹ năng thiết yếu để bạn có thể yêu cầu, đề nghị hoặc ra lệnh cho người khác một cách phù hợp với mọi đối tượng và tình huống. Việc lựa chọn đúng đuôi câu và biết khi nào dùng dạng cấm đoán sẽ giúp bạn giao tiếp hiệu quả hơn rất nhiều.

Hãy kiên trì luyện tập để sử dụng các đuôi câu này một cách tự nhiên. Chúc bạn thành công!

Đuôi Câu Cầu Khiến / Mệnh Lệnh Cách Chia & Sử Dụng “Hãy…”, “Đừng…”

1. Đuôi Câu Cầu Khiến / Mệnh Lệnh Là Gì? Diễn Đạt Yêu Cầu Người Khác

2. Các Mức Độ Trang Trọng và Đuôi Câu Cầu Khiến / Mệnh Lệnh Tương Ứng

3. Đuôi Câu Cấm Đoán (“Đừng”): V + 지 말다